Cây hồ tiêu là loại cây trồng có hiệu quả kinh tế cao, mang lại thu nhập chính cho nông dân các tỉnh thuộc vùng Tây Nguyên, Đông Nam Bộ… Cây tiêu thuộc loại cây thân thảo, loại rễ chùm, rễ tiêu thuộc loại háo khí và không chịu được ngập úng, khô hạn, dễ tổn thương và rất mất cảm với những thay đổi của môi trường đất.
.jpg)
Hồ tiêu sản xuất theo hướng hữu cơ bền vững
Thực trạng hiện nay, bà con canh tác cây hồ tiêu thâm canh không hợp lý, chỉ quan tâm tới năng suất mà không quan tâm đến sự phát triển bền vững, lạm dụng phân bón hóa học, thuốc BVTV trong canh tác khiến môi trường đất bị hủy hoại: cấu tạo đất bị phá vỡ, đất đai chai cứng, làm chua đất, giảm độ pH, đất bị nhiễm độc, ô nhiễm môi trường, vi sinh vật hữu ích không có điều kiện tồn tại, giảm nhanh về số lượng, tạo điều kiện cho vi sinh vật, nấm bệnh có hại phát triển với mật độ ngày càng cao gây hại cho cây tiêu (đặc biệt là bệnh chết nhanh, chết chậm…) dẫn đến việc phải tăng chi phí đầu vào nhưng hiệu quả không cao, năng suất không ổn định, chất lượng thấp, mất khả năng cạnh tranh, ảnh hưởng tới sức khỏe, môi trường.
Như vậy, con đường canh tác hồ tiêu theo hướng hữu cơ bền vững vừa an toàn với sức khỏe, thân thiện với môi trường vừa giữ ổn định năng suất, nâng cao chất lượng và giá trị kinh tế, là hướng đi tất yếu đảm bảo sự phát triển bền vững cho cây hồ tiêu. Để hướng tới con đường canh tác hồ tiêu bền vững cần phải tăng cường sử dụng các loại phân bón hữu cơ ( như phân hữu cơ vi sinh, phân hữu cơ sinh học, phân hữu cơ khoáng hay các loại phân hữu cơ truyền thống), không sử dụng các loại phân bón hóa học( vô cơ), không thuốc BVTV, thuốc kích thích.
Ảnh minh họa một loại phân hữu cơ chuyên dành cho tiêu
Phân hữu cơ là những hợp chất hữu cơ dùng trong sản xuất nông nghiệp, hình thành (có nguồn gốc) từ phân động vật, lá cây, cành cây, than bùn hay những chất hữu cơ khác thải loại từ rác thải sinh hoạt, nhà bếp… Phân bón hữu cơ mang lại những lợi ích to lớn, giúp cải tạo đất đai, thân thiện với môi trường và đảm bảo sự phát triển bền vững cho cây trồng. Chất hữu cơ được xem là một trong những tiêu chí đánh giá độ phì nhiêu màu mỡ của đất, còn đối với cây trồng nói chung và cây hồ tiêu nói riêng là không thể thiếu đối với sự phát triển của cây, sau đây sẽ là một số công dụng của phân bón hữu cơ đối với sự phát triển bền vững cây hồ tiêu:
Cây hồ tiêu là cây rất cần bổ sung cân đối các chất dinh dưỡng trong suốt thời kỳ sinh trưởng. Phân bón hữu cơ có đủ các dưỡng chất đa trung vi lượng cần thiết cung cấp cho cây sử dụng, giúp cây hồ tiêu sinh trưởng và phát triển khỏe mạnh, tăng hiệu lực hấp thu các chất dinh dưỡng.
Phân bón hữu cơ cung cấp một lượng lớn mùn, chất hữu cơ giúp cải tạo đất, tăng độ tơi xốp, đất đai thông thoáng, phân giải độc tố trong đất, tạo điều kiện cho bộ rễ hồ tiêu phát triển. Điều hòa nhiệt độ trong đất, giữ ẩm cho đất giúp cây chịu hạn tốt, hơn nữa đồng thời cũng tăng khả năng thoát nước cho đất, hạn chế ngập úng cho cây hồ tiêu.
Sử dụng phân hữu cơ thường xuyên giúp ổn định kết cấu đất, tăng tính đệm cho đất, hạn chế sự thất thoát, hạn chế xói mòn, rửa trôi các chất dinh dưỡng. Phân bón hữu cơ còn trả lại cho đất lượng dưỡng chất (đặc biệt là chất hữu cơ) mà cây trồng đã lấy đi sau mỗi vụ thu hoạch.
Phân bón hữu cơ còn cung cấp các chất kháng sinh tự nhiên cho cây trồng, tăng sức đề kháng cho cây, tạo điều kiện thuận lợi cho vi sinh vật hữu ích phát triển, các vi sinh vật này có tác dụng trong việc phân giải chất hữu cơ, cải tạo đất, đối kháng với sâu bệnh hại, từ đó giúp cây tiêu hạn chế sâu bệnh hại.
Khác với phân bón vô cơ, đối với phân bón hữu cơ góp phần nâng cao chất lượng nông sản, an toàn với sức khỏe, dễ phân hủy,chống lại sự ô nhiễm môi trường, bảo vệ sự đa dạng sinh học. Giảm chi phí đầu vào (mua thuốc BVTV và phân bón hóa học..), tăng lợi nhuận. Trong quá trình cây trồng ăn không hết sẽ để đó ăn từ từ, chậm nhưng lâu dài, khi nào cần cây sẽ sử dụng tiếp. Về lâu dài đất đai sẽ tốt, giàu chất dinh dưỡng hơn chứ không nghèo đi như phân bón hóa học, tạo nên sự bền vững cho đất đai.
Đất đai khỏe mạnh tạo điều kiện cho cây trồng sinh trưởng, phát triển khỏe mạnh, cây trồng khỏe mạnh mới có thể chống lại được sự xâm nhập, gây hại của sâu bệnh hại. Còn đất đai nghèo hữu cơ, đất thoái hóa cây trồng sẽ có nguy cơ bị sâu bệnh hại nhiều hơn.
Để đảm bảo sự phát triển bền vững cho cây hồ tiêu, tạo ra nguồn hồ tiêu sạch có chất lượng tốt đảm bảo nguồn hàng xuất khẩu, việc sử dụng phân bón hữu cơ là giải pháp quan trọng không thể thiếu trong canh tác cây hồ tiêu, giúp cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cây trồng, tăng sức đề kháng tự nhiên của cây, nâng cao sức chịu hạn, hạn chế sâu bệnh hại, tăng năng suất, tăng chất lượng hồ tiêu, an toàn với con người và không gây ô nhiễm môi trường.
Sử dụng phân bón hữu cơ trong nông nghiệp là một giải pháp tối ưu nhất để đối phó với vấn nạn tồn dư thuốc BVTV, sức khỏe của bà con nông dân cũng như người tiêu dùng được đảm bảo an toàn hơn. Đây chính là xu thế mới cho nền nông nghiệp của Việt Nam.
Hồ tiêu sử dụng phân bón hữu cơXem thêm các kỹ thuật canh tác cho các loại cây trồng Tại đây