Kỹ thuật canh tác

Hướng dẫn kỹ thuật hạn chế sâu bệnh trên cây cà phê

     Cùng với sự phát triển của Khoa học – Kỹ thuật trông nông nghiệp, việc thâm canh cây trồng nói chung và cây cà phê nói riêng ngày càng tăng và sâu bệnh hại ngày càng nhiều hơn. Quá trình thâm canh làm cây trồng sinh trưởng, phát triển khỏe mạnh, tăng năng suất nhưng cũng tạo điều kiện thuận lợi cho sâu bệnh phát triển với nguồn thức ăn dồi dào, khi cây trồng đạt năng suất cao mà kỹ thuật chăm sóc không phù hợp sẽ làm giảm sức đề kháng, sức chống chịu của cây trồng đối với sâu bênh hại và thời tiết bất lợi.



     Trên đồng ruộng luôn tồn tại nhiều loại sinh vật gồm cả sinh vật có ích (các loài vi sinh vật phân giải hữu cơ, phân giải các độc tố trong đất,các loại nấm đối kháng côn trùng thiên địch….) và cả những sinh vật có hại (nấm, vi sinh vật gây bệnh , sâu hại…)  tạo nên sự đa dạng và cân bằng sinh học trên đồng ruộng. Khi bà con thâm canh cây cà phê không hợp lý (lạm dụng thuốc BVTV,bón phân không cân đối,…) sẽ làm mất sự đa dang và phá vỡ sự cân bằng đó, tiêu diệt các sinh vật có lợi tạo điều kiện thuận lợi cho sâu bệnh hại phát triển.


     Cây cà phê có rất nhiều loại sâu bệnh hại, mỗi loại lại có điều kiện để phát sinh, phát triển khác nhau và cách thức gây hại riêng. Và việc năm bắt được đặc điểm về điều kiện phát sinh, phát triển, quy luật, cách thức gây hại…..có ý nghĩa rất lớn trong công tác phòng trừ sâu bệnh hại cây cà phê.


     Để đảm bảo sự phát triển bền vững trong canh tác cà phê, bà con cần áp dụng các biện pháp quản lý dịch hại tổng hợp (IPM), kết hợp nhiều biện pháp, kỹ thuật với nhau để công tác phòng trừ sâu bệnh hại cây cà phê đạt hiệu quả cao. Một số biện pháp như sau:

Định nghĩa IPM là gì
Định nghĩa IPM    Nguồn:ctu.edu.vn

     Biện pháp kỹ thuật canh tác tạo điều kiện cho cây trồng sinh trưởng, phát triển khỏe mạnh, tăng sức đề kháng, sức chống chịu của cây trồng, hạn chế sự phát triển gây hại của sâu bệnh.


     Sử dung giống cà phê khỏe, sạch bệnh phù hợp với điều kiện (đất đai, khí hậu,…) của địa phương, sử dụng các giống kháng, giống chống chịu .


     Trồng  cà phê với mật độ phù hợp, không trồng quá dày hoặc quá thưa đều ảnh hướng đến sự phát triển của sâu bệnh và năng suất cà phê. Mật độ và khoảng cách tùy từng giống. Đối với cà phê chè khoảng 5000 cây/ha, 2x1m. Cà phê vối 3x3m khoảng 1110 cây/ha.
 


     Bón phân cân đối hợp lý tạo điều kiện cây trồng phát triển khỏe mạnh, nâng cao sức đề kháng của cây trồng. Nếu bón phân dư thừa hoặc thiếu cây trồng sẽ phát triển không cân đối làm giảm sức đề kháng, chông chịu của cây đối với sâu bệnh hại và điều kiện bất lợi. Nên tăng cường sử dụng các loại phân bón hữu cơ giúp cải tạo đất đai, thúc đẩy vi sinh vật đất, cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng và các chất kháng sinh tự nhiên cho cây cà phê phát triển khỏe mạnh, nâng cao sức đề kháng, chống chịu với sâu bệnh và điều kiện bất lợi.

phân bón hữu cơ cho cà phê, hồ tiêu
Một số phân bón hữu cơ cho cà phê, hồ tiêu    Nguồn:ongbien.vn

     Tưới nước đầy đủ, đúng thời điểm, thoát nước tốt giúp cây cà phê phát triển khỏe mạnh.


     Trồng xen canh tạo sự đa dang cây trồng cho vườn cà phê, trồng những cây các tác dụng xua đuổi sâu bệnh hại, thu hút thiên địch, trồng những cây không phải là đối tượng gây hại của các loại sâu bệnh hại cây cà phê. Trồng cây che bóng cây chắn gió tạo điều kiện tiểu khí hậu thuận lợi cho cây cà phê phát triển.
Don sạch tàn dư vệ sinh vườn sau mỗi vụ thu hoạch, tỉa cành tạo tán tạo sự cân đối cho cây cà phê, giúp vườn cà phê thông thoáng, hạn chế sâu bênh và tập trung dinh dưỡng nuôi cây góp phần tăng năng suất cây cà phê, hạn chế hiện tượng năm được mùa năm mất mùa.



     Cắt bỏ những cành vượt mộc từ gốc, thân chính.


     Cắt bỏ những già cỗi, cành còi cọc sinh trưởng kém, cành bị sâu bệnh,  cành nhỏ, cành vô hiệu không có khả năng cho quả.


     Cắt bỏ các cành mọc sát mặt đất cho thông thoáng và thuận tiện cho công tác chăm sóc, thu hoạch.


     Cắt bỏ những cành mọc sát thân chính, cành bị che lấp, cành trong tán phân bố quá dày thiếu ánh sáng, những cành ở đỉnh tán để những cành trong tán cây nhận được ánh sáng tao điều kiện cho cà phê quang hợp.

Biện pháp cơ giới vật lý



     Kiểm tra thường xuyên vườn cà phê để có những biệt pháp xử lý kịp thời, phát hiện sâu bệnh cần cắt bỏ, tiêu hủy những cành lá… bị sâu bệnh, dùng tay bắt giết các loại sâu hại, ngắt bỏ các ổ trứng,….


     Sử dụng bẫy đèn để tiêu diện côn trùng trưởng thành, các loại bẫy bả, bẫy dính, bẫy chua ngọt,….

Biện pháp sinh học



     Bảo vệ các loại côn trùng thiên địch, sinh vật hữu ích kẻ thù tự nhiên của sâu bệnh hại như bọ rùa, nhện,…tạo sự đa dạng và cân bằng sinh học trong vườn cà phê góp phần vào tiêu diệt sâu bệnh hại.


     Tạo điều kiện thuận lợi cho côn trùng thiên địch, vi sinh vật, nấm đối kháng phát triển như tăng cường sử dung các loại phân bón hữu cơ , phân vi sinh giúp cải tạo đất, bổ sung thúc đẩy hệ vi sinh vật đất phát triển góp phần hạn chế sâu bệnh hại, hoặc sử dụng các loại thuốc trừ sâu có nguồn gốc sinh học, thiên nhiên an toàn với môi trường và con người.


     Loại bỏ hoàn toàn thuốc BVTV để bảo vệ thúc đẩy những sinh vật có ích phát triển, tăng cường sử dụng các loại chế phẩm từ nấm như Metarhizum, Beauveria, Trichoderma... Các chế phẩm từ vi khuẩn như BT (Bacillus Thurigiensis)… Các chế phẩm từ virus NPV (Nucleo polyhedrosis virus)… góp phần vào hạn chế sâu bệnh hại.

     Như vậy, việc áp dụng các biện pháp Quản lý dịch hại tổng hợp (IPM) là giải pháp quan trọng góp phần tích cực vào công tác phòng trừ, hạn chế sâu bệnh hại trong canh tác cà phê, đảm bảo sự phát triển bền vững cho cây cà phê, tạo ra nguồn cà phê sạch, đảm bảo chất lượng cho xuất khẩu, tăng giá tri, nâng cao khả năng cạnh tranh cho cà phê Việt, giảm chi phí, tăng năng suất,  hạn chế tối đa việc phun xịt thuốc BVTV, an toàn với sức khỏe con người và không gây ô nhiễm môi trường.

phân bón hữu cơ cho cà phê
Vườn cà phê sử dụng phân bón hữu cơ OBI - Ong Biển

Back-top-top