PGS. TS Trần Đăng Xuân - Trưởng phòng thí nghiệm Sinh lý thực vật và Hóa sinh Đại học Hirosima (Nhật Bản) là một trong 100 nhà khoa học trẻ của Việt Nam tại nước ngoài tham gia chương trình Đổi mới Sáng tạo do Chính phủ Việt Nam, Bộ Khoa học Công nghệ, và Bộ Kế hoạch Đầu tư tổ chức.
Ông chuyên nghiên cứu chủ yếu về nhân giống cây trồng, bộ gene, sản xuất nông nghiệp bền vững và năng lượng sinh khối... Hiện nay, PGS. TS Trần Đăng Xuân có hơn 110 công trình đăng trên các tạp chí khoa học quốc tế trong danh mục ISI và 130 bài trong danh mục Scopus, với điểm H-index là 24.
PGS Trần Đăng Xuân (giữa) và nghiên cứu viên tại phòng thí nghiệm. Ảnh: Đại học Hiroshima.
Ông từng đoạt một số giải thưởng như Sao Tháng Giêng khi còn là sinh viên, đồng giải thưởng công trình xuất sắc nhất của Hội Khoa học Cỏ dại Nhật Bản năm 2010, giải thưởng Kusunoki của tỉnh Miyazaki, Nhật Bản năm 2008, giải thưởng nghiên cứu môi trường của Dầu mỏ Showa năm 2003.
Đặc biệt trong hai năm liên tiếp 2017 và 2018, PGS. TS Xuân Trần Đăng Xuân đã hai lần nhận giải thưởng Phoenix Outstanding Researcher Award dành cho các nhà khoa học trẻ dưới 45 tuổi của Đại học Hiroshima.
Năm 2018, ông còn nghiên cứu công trình khoa học và đã phát hiện trong gạo hữu cơ Ong Biển chứa 2 hợp chất Momilactone A (MA) và Momilactone B (MB) vô cùng quý hiếm, có hàm lượng cao hơn các loại gạo đặc sản Nhật Bản khác mà trường đại học Hirosima đã từng kiểm chứng (MA cao gấp 100 lần, MB cao gấp 50 lần).
Hai hợp chất Momilactone A và B được chiết xuất tại phòng thí nghiệm Sinh lý Thực vật và Sinh hóa, Đại học Hiroshima Đại học Hiroshima.
Thành công này của PGS. TS Trần Đăng Xuân cũng góp phần mở ra tiềm năng thu hồi chất quý từ vỏ trấu và gạo hữu cơ Ong Biển. Hiện 2 hợp chất quý MA, MB này đang được bán với giá 1,25 triệu USD cho 1g (đắt gấp 30.000 lần so với giá trị của vàng). Đây được coi là một thành công đột phá, giúp nâng cao giá trị nông sản mang thương hiệu Việt nói chúng cũng như giá trị gạo hữu cơ Ong Biển nói riêng.
Việc tìm ra 2 chất Momilactone A và Momilactone B có trong lúa gạo hữu cơ Ong Biển có một ý nghĩa rất to lớn, cả về phương diện khoa học và kinh tế. Với hợp chất này, chúng ta có quyền tự tin để có thể cạnh tranh sòng phẳng với những loại lúa gạo tốt nhất trên thế giới.
Đồng thời, ứng dụng các hợp chất nêu trên vào việc dự phòng và điều trị các bệnh lý về rối loạn chuyển hóa như các căn bệnh béo phì, bệnh tiểu đường, bệnh gút v.v… những căn bệnh này đang ngày có xu hướng gia tăng tại Việt Nam./.